عناوین کتاب فیزیک دوازدهم :
فیزیک دوازدهم ریاضی
- حرکت بر خط راست
- دینامیک و حرکت دایره ای
- نوسان و موج
- برهم‌کنش‌های موج
- آشنایی با فیزیک اتمی
- آشنایی با فیزیک هسته ای
فیزیک دوازدهم تجربی
- حرکت بر خط راست
- دینامیک
- نوسان و امواج
- آشنایی با فیزیک اتمی و هسته ای
فصل اول : حرکت بر خط راست (حرکت شناسی)
حرکت شناسی به دنبال شناخت قوانین حرکت و پیش بینی وضعیت آینده یک جسم متحرکت ، از نظر مکان ، سرعت و شتاب آن است .
تعاریف مهم
- مکان :
محل قرارگیری متحرک بر روی محور مختصات در هر لحظه (فاصله متحرکت تا مبدا مختصات) - مکان اولیه :
مکانی که متحرک از آنجا (آن نقطه) حرکت خود را آغاز کرده است - مبدأ مختصات :
مبدأمکان / جایی که مکان برابر با صفر است
مسافت :
طول مسیری که متحرکت طی میکند - جابجایی :
تفاضل مکان آخر از مکان اول (تفاضل مکان بعدی از مکان قبلی) - سرعت متوسط:
نسبت جابجایی به زمان سپری شده - تندی متوسط :
نسبت مسافت طی شده به زمان سپری شده
- معادله مکان (معادله مکان – زمان / معادله x-t) :
معادله (یا تابعی) است که مکان متحرک را در لحظه از زمان پیش بینی میکند - نمودار مکان – زمان :
نموداری است که مکان متحرک را در هر لحظه نمایش می دهد. در واقع با داشتن این نمودار می‌توانیم مکان و زمان متحرک را به راحتی رصد کنیم.
- حرکت شتابدار:متحرکی که بردار سرعت آن تغییر میکند حرکتش شتابدار است ؛ تغییر در بردار سرعت به سه شکل اتفاق میافتد:
- تغییر در مقدار(اندازه) سرعت
- تغییر در جهت سرعت
- تغیر در اندازه و جهت سرعت
فصل دوم : دینامیک و حرکت دایره ای
فصل نیروها و دینامیک به عامل حرکت را بررسی میکند . شتاب موضوع مشترک بین فصل اول و دوم فیزیک دوازدهم است . در این فصل با انواع نیروها آشنا می‌شوید ، قوانین نیوتن را می‌آموزید و ازآنها در حل مسأله و محاسبه شتاب اجسام استفاده می‌کنید .
قانون گرانش و تکانه و دینامیکِ حرکت دایره‌ای از یگر مباحث این فصل هستند .
تعاریف مهم :
انواع نیروها :
- نیروی گرانش (نیروی وزن) :
نیرویی که از طرف زمین به اجسام وارد می‌شود و آنها را به سمت خود جذب میکند ، این نیرو با حرف W نمایش داده می‌شود و مقدار آن برابر است با حاصلضرب جرم جسم (m)در شتاب گرانش زمین (g) : W=mg - نیروی عمودی تکیه گاه : هرگاه جسمی به سطحی تکیه داده و به آن نیرو وارد کند ، از طرف جسم نیز نیرویی به جسم وارد می‌شود ؛ این نیرو برخود سطح عمود و به سمت خارج سطح است . نیروی همودی تکیه گاه (سطح) را با FN نمایش می‌دهند .
- نیرویی اصطکاک ایستایی و جنبشی
- نیروی کشش ریسمان
- نیروی الکتریکی و مغناطیسی
تکانه :حاصلضرب جرم جسم در سرعت آن
قانون گرانش : نیروی گرانش بین دو جسم با حاصلضرب اندازۀ جرم دو جسم نسبت مستقیم و با مجذور فاصلۀ آنها از یکدیگر نسبت وارون دارد .
قوانین نیوتن
- قانون اول نیوتن : اگر نیروهای وارد بر یک جسم متوازن باشد ؛ جسم وضعیت قبلی خود را حفظ میکند ، یعنی اگر ساکن باشد ، ساکن می‌ماند و اگر درحال حرک با سرعت ثابت در مسیر مستقیم باشد ، به حرکت خود در همان وضعیت ادامه می‌دهد
- قانون دوم نیوتن : جسم در جهت برآیند نیروهای وارد بر آن شتاب می‌گیرد ؛ شتاب جسم با نیروی خالص وارد بر آن نسبت مستقیم و با جرم جسم نسبت وارون دارد .
- قانون سوم نیوتن : هرگاه جسمی به جسم دیگر نیرو وارد کند ، جسم دوم نیز به جسم اول ، به مان اندازه و در خلاف جهت نیرو وارد می کند.
حرکت دایره ای
فصل سوم : نوسان و موج
- دوره تناوب : زمان یک رفت و برگشت کامل در یک حرکت نوسانی که با حرف T نمایش داده می‌شود ، واحد اندازه گیری دوره تناوب ، ثانیه است .
- بسامد (فرکانس) : تعداد نوسان در هر ثانیه را بسامد (فرکانس) می‌گوییم . نماد آن در فیزیک f است و واحد آن نیز هرتز (Hz) است .
- بسامد زاویه ای : نسبت تغییر فاز یک نوسان به تغییرات زمان را بسامد زاویه ای می‌گویند ، واحد اندازه گیری آن رادیان بر ثانیه است .
- دامنه نوسان : بیشترین میزان فاصلۀ یک نوسانگر از وضع عالی خود را دامنه نوسان می‌گویند ، نماد آن A و واحد آن متر (m) است .
- نوسانگر همانگ ساده (SHM)
- نوسانگر وزنه – فنر
- آونگ
- سرعت نوسان
- انرژی نوسانگر
انرژی جنبشی نوسانگر هماهنگ ساده
انرژی پتانسیل نوسانگر هماهنگ ساده
انرژی مکانیکی نوسانگر هماهنگ ساده - تشدید
- بسامد طبیعی
- نوسان واداشته
- موج
مکانیکی
الکترومغناطیسی - تَپ
- موج عرضی
- موج طولی
- موج پیش رونده
- موج ایستاده
- دامنه موج
- طول موج
- تندی انشار موج
- شدت صوت
- تراز شدت صوت
- ارتفاع
- بلندی
- اثر دوپلر
فصل چهارم : برهم‌کنش های موج
- بازتاب موج
- پرتو تابش
- زاویه تابش
- پرتو بازتابش
- زاویه بازتابش
- قانون بازتاب عمومی
- پژواک
- بازتاب منظم
- بازتاب پخشنده (نامنظم)
- شکست موج
- قانون شکست عمومی
- ضریب شکست
- قانون اسنل
- سراب
- پاشندگی نور
- پراش موج
- تداخل امواج
- اصل برهم نِهی امواج
- تداخل سازنده
- تداخل ویرانگر
- نقش تداخلی
- موج ایستاده در ریسمان کشیده
- گره
- شکم
- موج ایستاده در لوله های صوتی
- تشدیدگر هلمهولتز
فصل پنجم : آشنایی با فیزیک اتمی
- اثر فوتوالکتریک
- فوتون الکترون
- انرژی فوتون
- ثابت پلانک
- معادله فوتو الکتریک
- تابع کار فلز
- بسامد آستانه
- طیف خطی
- تابش گرمایی
- طیف گسیلی پیوسته
- طیف گسیلی خطی
- معادله بالمر
- معادله ریدبرگ
- مدل اتمی رادرفورد -بور
- شعاع بور
- مدار مانا (حالت مانا)
- حالت پایه
- حالت برانگیخته
- انرژی یونش
- گسیل خودبخودی (گسیل القایی)
- وارونی جمعیت
- ترازهای شبه پایدار
فصل ششم: آشنایی با فیزیک هسته‌ای
- نوکلئون
- عدد اتمی
- عددجرمی
- ایزوتوپ
- نیروی هسته ای
- انرژی بستگی هسته‌ای
- کاستی جرم هسته
- پرتوزایی طبیعی
- پرتوزایی آلفا
- پرتوزایی بتا
- پرتوزایی گاما
- نیمه عمر
- شکافت هسته‌ای
- هسته دختر
- هسته مادر
- غنی سازی
- گداخت (هم‌جوشی) هسته‌ای