حتما با آهن ربا آشنا هستید و می‌دانید که قطب های هم نام دو آهن ربا یکدیگر را دفع و قطب های ناهم‌نام یکدیگر را جذب می‌کنند ؛ این جذب و دفع ناشی از برهم‍کنش میدان ‌هایِ مغناطیسی دو آهن رباست . اما آیا می‌توان با استفاده از جریان الکتریکی نیز ، میدان مغناطیسی ایجاد کرد ؟

در فصل سوم از فیزیک یازدهم دبیرستان، به مباحث مرتبط با میدان مناطیسی، تولید میدان مغناطیسی به کمک جریان الکتریکی خواهیم پرداخت و انواع آن را بررسی می ‌کنیم.

هر سیمی که جریان الکتریکی از آن عبور می‌کند، در اطراف خود میدان مغناطیسی ایجاد می‌کند، بسته به شدت جریان الکتریکی عبوری از سیم و شکل و حالت سیم، میدان مغناطیسی ایجاد شده، متفاوت است. برای افزایش شدت میدان مغناطیسی، سیم را به صورت پیچه و یا سیم لوله در می‌آورند؛ تعداد دورهای سیم‌پیچ و شعاع حلقۀ پیچه نیز در شدت میدان مغناطیسی مؤثر است.

اگر یک بار الکتریکی از یک میدان مغناطیسی عبور کند، میدان مغناطیسی می‌تواند تحت شرایط مناسب به آن بار الکتریکی نیرو وارد کند، همچنین اگر یک سیم حامل جریان الکتریکی از یک میدان مغناطیسی عبور کند، میدان مغناطیسی می‌تواند به آن سیم نیروی مغناطیسی وارد کند که این پدیده اساس ساخت و کارکرد موتورهای الکتریکی است که در فصل بعدی در مورد آن بحث خواهیم کرد.

جهت نیروی وارد شده بر بار متحرکت، سیم حامل جریان و میدان مغناطیسی ایجاد شده با قانون دست راست تعیین می‌شود.